Maður með bláan trefil | Klattar

Á sínum tíma sat ég í kúrsi um sjálfs/ævisögur og skrifaði BA ritgerð um sama efni þannig að ég hef nokkuð sterkar skoðanir á slíkum ritum. Ég hef enga þolinmæði fyrir höfundum ævisagna sem gleyma sér í slúðursögum um viðfangsefnið eða eru í því að skreyta textann með nöfnum þekktra einstaklinga. Að því sögðu þá langar mig að segja aðeins frá bókinni sem ég er að lesa, Man With a Blue Scarf, sem er svo til laus við slíkt. Jarðbrúnir tónar eru einnig ofarlega í huga mér og klattar. Klattar með grjónum.

Þessa dagana nýt ég þess að lesa bók eftir Martin Gayford, Man With a Blue Scarf: On Sitting for a Portrait by Lucian Freud. Hún er ekki ævisaga heldur brot úr dagbók Gayford þann tíma sem hann sat fyrir á mynd. Hann fer með okkur inn í vinnustofu Lucian Freud og við kynnumst listamanninum betur. Lucian Freud (1922-2011) var breskur listamaður, fæddur í Þýskalandi, og var einn af áhrifamestu listamönnum sinnar kynslóðar; maður með sterkan persónuleika (Sigmund Freud var afi hans). Dagbókarfærslur Gayford sýna okkur málarann að störfum og hvernig hann nálgast viðfangsefni sitt.

Bókin er heillandi innsýn í líf listamannsins, sem átti nokkra daga í 81 árs afmælið þegar þessi bútur var skrifaður:

In practice, we alternate between conversation and periods when his concentration is intense. During those he keeps up a constant dance-like movement, stepping sideways, peering at me intently, measuring with the charcoal. He holds it upright, and with a characteristic motion moves it through an arc, then back to the canvas to put in another stroke … he mutters to himself from time to time, little remarks that are sometimes difficult to catch: 'No, that's not it', 'Yes, a little' … Once or twice he steps back and surveys what he has done, with his head on one side. (bls. 10)

Þeir félagar áttu skemmtilegar samræður um aðra listamenn, bókmenntir (Henry James, Gustave Flaubert og Thomas Hardy voru í uppáhaldi hjá Freud) og þeir töluðu jafnvel um matargerð (man einhver eftir Elizabeth David? Freud var hrifinn af bókum hennar). Bókin inniheldur 64 myndir: verk eftir Freud og aðra listamenn og myndir af vinnustofunni. Ég er ekki búin að lesa bókina og stend sjálfa mig að því að lesa síðustu blaðsíðurnar hægt því ég vil einfaldlega ekki að hún endi. Ég fékk eintakið lánað á safninu en þetta er bók sem ég vil eiga í bókahillunum.

Í desember byrjaði ég að lesa Breakfast with Lucian eftir Geordie Greig. Bókin byrjaði vel og skrautlegar lýsingar á Freud voru ansi skemmtilegar; ég las meira að segja stundum upphátt fyrir eiginmanninn. Svo kom að því að ég hreinlega missti þolinmæðina, en það var þegar höfundurinn, sem var vinur listamannsins, fór að segja fullmargar sögur af elskhugum Freud og ástarþríhyrningum og -flækjum. Honum gekk ekkert illt til og tónninn var gamansamur en allt í einu fannst mér eins og ég væri að lesa slúðurrit (hef engan áhuga á þeim) og ég hafði enga þolinmæði til að halda áfram með bókina og klára hana.

Hvað fleira hef ég enga þolinmæði fyrir? Klisjur í tímaritum ná ofarlega á listann.

Ég hef alltaf sagt að mér líkar litlu hlutirnir í lífinu og kætist til dæmis í hvert sinn þegar tímarit berst inn um lúguna. Í vikunni var það marsútgáfa Elle Decoration. Ég er mjög hrifin af umfjöllun um liti sem er fastur liður í tímaritinu, en hún fyllir eina blaðsíðu og segir sögu litarins og t.d. hvernig listamenn hafa notað hann. Í þessu tölublaði eru það djúpir, brúnir tónar sem verða fyrir valinu og greinin hefst svona: „Startling news to report from the design world: brown is back.“ Er það já? Hvarf brúnn litur af yfirborði jarðar? Og hvað er svona óvenjulegt? Í september var spurt á forsíðunni: „Is black the new white?“ Nei, svo er ekki, svartur er svartur og hvítur er hvítur! Nær þessi tilgangslausi pirringur minn að skína í gegn? Hvað um það, brúna skálin í umfjölluninni er frá Nicola Tassie, borðbúnaðurinn frá Reiko Kaneko og kjóllinn í forgrunni er úr vorlínu Chloé (hönnuður: Clare Waight Keller) árið 2015.

Eigum við ekki bara að fikra okkur yfir í klattana?

Þessa dagana er ég óð í möndlusmjör með chiafræjum og nota það á klattana með bláberjasultu. Þá má bera fram með ýmsu, eins og smjöri, osti og sultu, með lífrænu súkkulaði/hnetusmjöri eða hverju sem er. Krakkarnir borða þá oft með hlynsírópi.

Ef þið eigið afgang af grjónagraut eða soðnum hrísgrjónum í kæli er upplagt að skella í klatta með morgunkaffinu eða eftir skóla fyrir börnin. Upprunalega uppskriftin kemur frá gamalli vinkonu og ég gerði hana síðar glútenlausa þegar einn lítill gutti með óþol kom í heimsókn (ég nota glútenlausa mjölið frá Doves). Í staðinn fyrir glútenlaust mjöl má nota spelti eða lífrænt hveiti og minnka eilítið mjólkina (klattarnir verða mýkri). Það má líka nota örlítið af kanil eða söxuðu súkkulaði með hrásykri. Stundum nota ég fersk bláber í klattana og læt þá 3-4 bláber á yfirborð hvers klatta um leið og deigið er komið á pönnuna. Ef bláberin fara beint í skálina verður deigið bláleitt! Uppskriftin gerir 10-12 klatta.

KLATTAR MEÐ GRJÓNUM

1-2 eggjahvítur eða 1 (hamingju)egg
2 matskeiðar lífrænn hrásykur eða hlyn-/agavesíróp
1 teskeið hreinir vanilludropar
1½-2 matskeiðar góð jurtaolía
1 bolli (2½ dl) grjónagrautur eða soðin (brún) grjón
1 bolli glútenlaust mjöl (ca. 175 g)
má sleppa: ⅛ teskeið xanthangúmmí
½ teskeið fínt sjávar/Himalayasalt
ca. 175-200 ml möndlumjólk eða önnur mjólk

Hrærið saman eggjahvítum, sykri, vanillu og olíu í skál (ef þið notið 1 egg ætti 1½ msk af olíu að duga). Hrærið grjónagraut/soðnum grjónum saman við.

Blandið saman í minni skál glútenlausu mjöli, salti og xanthangúmmíi (ef notað í glútenlausri útgáfu). Hellið svo út í hina skálina ásamt mjólkinni og hrærið saman. Það er ágætt að byrja með 175 ml af mjólk og bæta við ef þarf. Deigið á að vera nokkuð þykkt í sér.

Hitið pönnu við meðalhita og notið eldhúspappír til að smyrja smá olíu á hana. Hellið deigi á pönnuna með ausu (ég geri yfirleitt 2 klatta í einu) og bakið þar til botninn er gullinbrúnn. Snúið klattanum við með spaða og bakið hina hliðina í eilítið styttri tíma. Setjið á disk og endurtakið.

Recipe in English.

Bak við tjöldin: persneskur köttur treður sér inn í mynd

Nýtt! Lestur & Latte

Sæl öllsömul og gleðilegt ár! Ég vona að þið hafið átt notalega frídaga yfir hátíðirnar. Ég hefði gjarnan viljað byrja fyrsta póstinn á nýju ári, eftir langt blogghlé, á jákvæðum nótum en þar sem París er í miklu uppáhaldi þá verð ég að segja að hugur minn hefur verið með íbúum borgarinnar. Fyrst var það gíslatakan í Sydney fyrir jól og svo þessi hryllingur í París í síðustu viku. Eins og John Lennon leyfi ég mér að dreyma, samstöðugangan á sunnudaginn gaf mér von. Ég skrifaði þennan póst með lag hans, Imagine, í bakgrunni:

Nothing to kill or die for, And no religion too,
Imagine all the people, Living life in peace…

~ • ~

Í lok október í fyrra tilkynnti ég breytingar á blogginu og tók hlé og nú er kominn tími til að bjóða ykkur velkomin á „nýja“ Lestur & Latte. Ég breytti sem sagt nafninu og vefslóðinni líka en útlitið tók engum drastískum breytingum. Ég vildi ekki byrja að blogga aftur fyrr en eiginmaðurinn hefði lokið smíði á borði sem mig hefur dreymt um fyrir myndatökur. Það er sérsniðið fyrir eldhúsið og ég hef nóg pláss fyrir tölvuna, skrifblokkir, matreiðslubækur og aðra hluti þegar ég er að stússast í eldhúsinu - ég er þakklát fyrir að eiga laghentan mann. Megin breytingin á blogginu verður sú að héðan í frá birti ég bara mínar eigin myndir sem þýðir að ég hætti öllum bloggseríum. Ég mun auk þess birta færslur sjaldnar.

Edgar Degas, The Rehearsal, 1874 - bls. 171 í bókinni Masterworks eftir Iian Zaczek

Upphaflega var hugmyndin að nota bara Pinterest fyrir myndir frá öðrum, en mér líkar að skrolla niður síður með stórum myndum og vissi að hluti af mér kæmi til með að sakna þess að blogga eins og ég gerði áður. Ég opnaði því nýlega Tumblr-síðu undir Lunch & Latte heitinu. Þar verður að finna myndir sem hefðu líklega endað á blogginu, en án bloggtexta og bara með stuttri lýsingu og vísun í heimildir.

Ég hugsaði með mér að lesendur bloggsins væru líklega ekki allir á Pinterest og sá hópur saknaði þess kannski að skoða síðu með stærri myndum af fallega hönnuðum og stíliseruðum heimilum og slíku. Ef þið hafið notað bloggið sem slíkan innblástur („rýmið“ bloggserían var alltaf vinsæl) þá ætti Tumblr-síðan að vera eins konar sárabót. Ég hef þegar birt góðan slatta af myndum, bara svo síðan virkaði ekki tóm í upphafi (sjá yfirlitið). Hversu oft og hvenær ég deili myndum á Tumblr mun bara velta á skapinu; eitthvað til að gera yfir lattebollanum þegar það hentar.

Á blogginu verður eitt og annað í gangi og þessi fyrsti póstur ætti að gefa ykkur tóninn. Hér verða færslur um það sem ég er að bralla í eldhúsinu, um það sem ratar á borðið mitt góða. Suma daga kem ég til með að fjalla um bækurnar sem ég er að lesa eða bæta í safnið (þessa dagana er ég aðallega að fá lánaðar listabækur á bókasafninu), eitthvað sem höfðar til mín í tímaritunum sem ég er að fletta (ég er loksins að gerast áskrifandi að The World of Interiors þar sem má alltaf finna fallegan textíl). Aðra daga deili ég kannski því sem ég er að elda eða baka, uppskrift sem ég er að setja saman þá stundina og hvaðan ég sótti innblástur (ein af þeim nýjustu varð til dæmis til við lestur á skáldsögu sem ég las nýverið). Til að auðvelda hlutina þá ætla ég að hætta að uppfæra matarbloggið (uppfærði það einu sinni í fyrra!) og nota bara þetta blogg til að deila uppskriftum héðan í frá.

Bráðum er ég að byrja í kúrs um arkitektúr í gegnum netið og kannski fjalla ég eitthvað um hann (ég hef engin plön um að taka gráðu, aðrir verða að gerast Einar Sveinssynir eða Guðjón Samúelssynir framtíðarinnar). Þegar vorið kemur má treysta því að ég rölti um eða hjóli með myndavélina til að fanga kirsuberjatré og magnólíur í blóma. Þetta verður fyrsta vorið mitt í South Yorkshire! Kannski það síðasta svona í ljósi þess hversu títt við höfum fært okkur um set á síðustu árum! (Elskan, eigum við nokkuð að vera að henda kössunum, er ekki betra að geyma þá bara?) Hvað fleira? Já, alveg rétt, á þessu ári kemur út uppskriftabókin hennar (Cafe)Sigrúnar vinkonu sem ég var búin að segja ykkur frá. Þessa dagana erum við einmitt að lesa yfir lokahandritið. Við erum búnar að sjá prufur af umbrotinu og bókin verður glæsileg. Það sem ég hlakka til að fletta henni og deila með ykkur.

Í raun þá hef ég engin niðurnegld plön fyrir bloggið. Ég ætla bara að fikra mig áfram með breyttar áherslur og sjá hvert þær leiða mig. Að lokum vil ég þakka ykkur fyrir heimsóknirnar á liðnum árum. Ég vona að 2015 verði árið þar sem þið komið auga á og verið óhrædd við að grípa tækifærin sem birtast ykkur. Og munið, lífið er of stutt fyrir annað en gæðakaffi.

PS. Ef einhverjir tenglar á blogginu virka ekki þá bið ég ykkur bara að sýna því þolinmæði því sumt þarf að uppfæra eftir breytingar. Athugið líka að héðan í frá birtast alltaf sömu færslurnar á ensku og íslensku útgáfunni á sama tíma.