fimmtudagur, 13. september 2018

Lestrarkompan 2017: Roy, Mahfouz, Athill ...

Lestrarkompan mín: Roy, Mahfouz, Athill · Lísa Hjalt


Ég var næstum búin að gleyma hversu dásamlegur september getur verið, aðallega stolin augnablik á veröndinni með bækur og kaffi. Lesandi undir markísunni, að kynna mér nýjar bækur á netinu eða hlusta á bókahlaðvörp, geta liðið klukkustundir án þess að ég taki eftir því. Svo lengi sem enginn truflar. Í gær voru birtir tveir listar með fyrstu tilnefningunum („longlists“) til verðlaunanna National Book Awards 2018. Ég var spennt fyrir þýddu skáldverkunum, sem er nýr flokkur. Á listanum voru tvær bækur sem ég hafði þegar nótað hjá mér: Disoriental eftir hina frönsk-írönsku Négar Djavadi og Flights eftir pólsku skáldkonuna Olga Tokarczuk (bók hennar hlaut Alþjóðlegu Man Booker verðlaunin). Í dag verða birtar tilnefningar fyrir ljóð og óskáldað efni, og á morgun fyrir skáldskap. Ef þið eruð í leit að lestrarhugmyndum þá ættuð þið að kynna ykkur listana. Nokkur orð um Lestrarkompuna mína: Ef mér líkar ekki bók sem birtist á bókalista hjá mér ekki láta það aftra ykkur frá því að lesa hana. Ég hef mínar skoðanir og smekk, en ég hef engan áhuga á því að segja fólki hvaða bækur skal lesa og ekki lesa. Svo lengi sem fólk les bækur og þær eru gefnar út er ég sátt.

№ 11 bókalisti (6 af 9):

· The Ministry of Utmost Happiness eftir Arundhati Roy. Ég vildi að ég gæti sagt ykkur að mér líkaði þessi skáldsaga, hennar fyrsta í tuttugu ár, en mér tókst ekki einu sinni að klára hana, gafst upp í kringum blaðsíðu 200. Hún er pólitísk, sem kemur ekki á óvart þegar höfundurinn er þekktur aðgerðasinni. En mér fannst eins og Roy væri að reyna að varpa ljósi á hvert einasta vandamál í indversku samfélagi, eins og ég væri að rekast á nýtt á hverri síðu. Kannski er auðveldara fyrir lesendur sem hafa lesið almenn rit Roy og fylgst með baráttu hennar að skilja hverju hún er að reyna að koma til skila í þessari sögu. Að mínu mati var stíllinn yfirhlaðinn og kaótískur. Af því sem ég las þá get ég ekki mælt með bókinni, en mér líkaði vel fyrsta skáldsaga hennar The God of Small Things, sem hlaut Man Booker-verðlaunin 1997.

· Palace Walk eftir Naguib Mahfouz. Ég þurfti því miður að skila þessari á bókasafnið áður en ég náði að klára hana vegna flutninganna í fyrra (á eftir 150 síður eða svo). Nóbelskáldið Mahfouz er dásamlegur sögumaður og þessi bók er sú fyrsta í Kaíró-þríleiknum hans. Hún byrjar í borginni árið 1917 og við fáum að fylgjast með lífi Al Jawad-fjölskyldunnar. Faðirinn er harðstjóri sem sveiflast öfganna á milli: heima fyrir notar hann Kóraninn til að ráðskast með og kúga fjölskylduna en leggur svo „trúarkenningarnar“ til hliðar svo hann geti notið lystisemdanna sem næturlíf Kaíró býður upp á. Lesturinn er ekki alltaf skemmtilegur og þarna er nokkuð um múslimskar staðalímyndir. Bókin hefur ýtt á marga takka hjá mér og farið með mig í gegnum allan tilfinningaskalann, en ég ætla mér svo sannarlega að klára hana. Svo ætla ég að lesa hinar tvær, Palace of Desire og Sugar Street.

· The Black Prince eftir Iris Murdoch. Ég þurfti líka að skila þessari á bókasafnið og hafði ekki lesið nógu mikið í henni til að geta farið út í smáatriði. Ég á eftir að næla mér í annað eintak og fjalla þá kannski um hana síðar.

· Gilead eftir Marilynne Robinson. Prósi þessarar bókar er fallegur og samanstendur af bréfum aðalpersónunnar, prestsins John Ames. Til að segja ykkur nánar frá henni finnst mér best að gefa Barack Obama forseta orðið, en hann átti samræður við höfundinn árið 2015:
I first picked up Gilead, one of your most wonderful books, here in Iowa. ... And I’ve told you this—one of my favorite characters in fiction is a pastor in Gilead, Iowa, named John Ames, who is gracious and courtly and a little bit confused about how to reconcile his faith with all the various travails that his family goes through. And I was just—I just fell in love with the character, fell in love with the book.
Ef þið viljið lesa allar samræður þeirra þá getið þið fylgt þessum tengli: The New York Review of Books. Ég mæli eindregið með Gilead fyrir lesendur sem þurfa ekki alltaf fléttu í bókum eða mikla atburðarás.

· Waking Lions eftir Ayelet Gundar-Goshen. Þetta er önnur bók ísraelsku skáldkonunnar og ég hef þegar sagt ykkur frá sögusviðinu og hvernig ég frétti af bókinni. Þessi væri eins og týpísk spennusaga ef í henni væru ekki hlutar með sjálfskoðun persónanna, hlutar sem hægja á lestrinum: Á heimleið eftir vakt ekur læknir á mann sem deyr. Hann flýr af vettvangi og þegar ekkja mannsins bankar upp á hjá honum þá veit lesandinn að líf hans er við það að taka drastískum breytingum. Ég segi ekki meira. (Ensk þýð. Sondra Silverston.)

· Instead of a Letter eftir Diana Athill. Lestur þessara æviminninga ollu mér vonbrigðum, aðallega vegna óspennandi innihalds, ekki skrifanna sjálfra. Fyrstu hundrað síðurnar fjalla um uppeldisárin og svo fer hún til Oxford í nám. Mörgum síðum eyðir hún í trúlofun sem upp úr slitnaði - tókst aldrei að kalla fram sérstaka vorkunn hjá mér - og í kynlífsreynslu sína á þrítugsaldri, sem líklega hneykslaði marga lesendur þegar bókin kom fyrst út árið 1962. Ég efast um að lesendur nútímans lyfti brúnum yfir þeim lýsingum. Það var ekki fyrr en undir lokin, í kafla 14 sem byrjar á bls. 168 (af 224), sem mér fannst bókin verða áhugaverð, þegar hún hóf störf í útgáfubransanum. Í lokin er bókin orðin að einhvers konar ferðaskrifum og frásögnin verður hálf brotakennd. Ég er þegar byrjuð á síðari æviminningabók hennar Stet þar sem hún einblínir á líf sitt sem ritstjóri hjá André Deutsch forlaginu (ekki lengur starfandi). Bókin hefur hlotið mikið lof og verður á næsta bókalista hér á blogginu.

mynd mín, birt á Instagram 04/09/2018