Virginia Woolf: Dagbækur - bindi 1

„Eitthvað áhugavert gerist á hverjum degi“ (something interesting happens every day) eru orð sem Virginia Woolf mælti, sem ég og sonur minn höfum tileinkað okkur og breytt í spurningu sem við leitumst við að svara á hverjum degi. Þetta byrjaði í sumar þegar ég las The Diary of Virginia Woolf - Volume 1: 1915-19 - hluti af Woolf-og-Bloomsbury-hóps tímabilinu sem ég er að fara í gegnum. Þau má heyra í stuttri heimildarmynd, The Mind and Times of Virginia Woolf, í aukaefni sem er að finna á The Hours (2002) mynddisknum (í lokin, á 24. mínútu). Einn af viðmælendunum er Nigel Nicolson heitinn, sonur Vitu Sackville-West, bestu vinkonu Woolf. Hann minnist Woolf í uppvexti sínum, hvernig hún átti það til að spyrja endalausra spurninga um allt sem hann hafði brallað tiltekinn dag, og þá ríku áherslu sem hún lagði á það að halda dagbók vegna þess að „eitthvað áhugavert gerist á hverjum degi.“

Fyrir þá sem nærast á spennunni sem fylgir góðri fléttu í skáldsögum hljómar það kannski ekki áhugavert að lesa dagbókarfærslur með veðurlýsingum og slíku. Ég held að hvers kyns æviskrif þurfi að kveikja í manni til að njóta slíkra rita. Í tilfelli dagbóka Woolf þá hjálpar það að vera aðdáandi verka hennar. Hugmynd mín var að enda kvöldlesturinn á því að lesa eina til tvær færslur í Bindi 1 en ég endaði alltaf á því að lesa meira. Það sem mér fannst hvað mest heillandi var hverju hún tók eftir í fari fólks og í umhverfi sínu. Þessar hárnákvæmu lýsingar eru stundum eins og ljóð, jafnvel þegar hún er bara að lýsa veðrinu eða árstíðabreytingum. Svo er það lífið á dögum Fyrri heimsstyrjaldarinnar. „Happily the weather is turned cloudy; spring blotted out, but one must sacrifice spring to the war" (bls. 128 - 15. mars 1918).

Dagbækurnar, í fimm bindum, voru í ritstjórn Anne Olivier Bell (eiginkona Quentin, systursonar Woolf). Í þeim eru neðanmálsgreinar fyrir þá sem vilja vita meira um fólkið og atburðina sem Woolf skrifar um. Fyrsta bindið nær yfir tímabilið frá 1915 til 1919. "My writing now delights me solely because I love writing & dont [sic], honestly, care a hang what anyone says. What seas of horror one dives through in order to pick up these pearls—however they are worth it" (bls. 20 - 16. janúar 1915). Í febrúar 1915, eftir 6 vikna færsluskrif, endar dagbókin skyndilega þegar geðsjúkdómur Woolf gerir vart við sig að nýju, rétt fyrir útgáfu fyrsta verks hennar, The Voyage Out, í mars 1915. Tveimur árum áður hafði hún reynt að fyrirfara sér. Vegna geðrænna vandamála er þögn til ársins 1917 þegar hún byrjar aftur með stuttum færslum. Um haustið verða færslurnar lengri en það er ekki fyrr en árið 1918 sem dagbókin fer á flug og þau skrif verða mikilvægur hluti í lífi Woolf. Í janúar 1919 skrifar hún:

I note however that this diary writing does not count as writing, since I have just reread my years diary & am much struck by the rapid haphazard gallop at which it swings along, sometimes indeed jerking almost intolerably over the cobbles. Still if it were not written rather faster than the fastest typewriting, if I stopped & took thought, it would never be written at all; & the advantage of the method is that it sweeps up accidentally several stray matters which I should exclude if I hesitated, but which are the diamonds of the dustheap. (bls. 233-34)

Á baksíðu: Eldhúsinngangur Monk's-hússins, heimili Woolf-hjónanna í Rodmell

Í apríl 1919 skrifar Woolf langa færslu þar sem hún leiðir hugann að dagbókarskrifum sínum:

I got out this diary, & read as one always does read one's own writing, with a kind of guilty intensity. I confess that the rough & random style of it, often so ungrammatical, & crying for a word altered, afflicted me somewhat. ... But what is more to the point is my belief that the habit of writing thus for my own eye only is good practise. It loosens the ligaments. Never mind the misses & the stumbles. ... What sort of diary should I like mine to be? Something loose knit, & yet not slovenly, so elastic that it will embrace any thing, solemn, slight or beautiful that comes into my mind. I should like it to resemble some deep old desk, or capacious hold-all, in which one flings a mass of odds & ends without looking them through. (bls. 266)

Þessa stundina er ég að bíða eftir að Bindi 2: 1920-24 berist með póstinum og hlakka til að halda áfram þar sem frá var horfið. Fyrir ykkur sem hafið ekki áhuga á dagbókum, en langar að vita meira um líf Woolf, þá er fáanleg ævisagan Virginia Woolf eftir Hermione Lee, sem ég ætla að lesa þegar ég hef lesið öll fimm bindin. Lee er einn af viðmælendum fyrrnefndrar heimildarmyndar.