fimmtudagur, 12. desember 2019

Lestrarkompan: Didion, Sontag, Hitchens ...

Punktar úr lestrarkompunni: Didion, Sontag, Hitchens ... · Lísa Hjalt


Lestrarkompa 2017 ... já, þið lásuð rétt. Satt best að segja veit ég ekki út af hverju ég hef dregið það svona lengi að birta athugasemdir við nokkrar bækur á bókalista sem ég birti í október 2017. Að vísu læt ég alltaf líða nokkuð langan tíma á milli birtingu lista og lestrarkompufærslu sem tengist honum, en líklega sló ég eitthvað met núna í frestunaráráttu. Þessa dagana nýt ég þess annars að lesa alls kyns bækur og hlusta á bókahlaðvörp. Í bunkanum eru engar íslenskar en ég hef fylgst með Kiljunni og veit að jólabókaflóðið í ár er ansi stórt.

Lestrarkompan, № 12 bókalisti, 4 af 9:

· South and West: From a Notebook eftir Joan Didion. Lykilorðið hér er minnisbók. Ég hljóp út í bókabúð til að kaupa eintak af þessari þegar nóg hefði verið að rölta. Þetta er þunnt bindi, um 130 síður með stóru letri, og sennilega beint að hörðustu aðdáendunum. Hún byrjar í New Orleans árið 1970, á ferðalagi um bandaríska suðrið, sem fær mestan sess. Didion er eftirtektarsöm og það sem sló mig var hvernig sumar athugasemdir hennar áttu enn við árið 2017.
The isolation of these people from the currents of American life in 1970 was startling and bewildering to behold. All their information was fifth-hand, and mythicized in the handing down.
Ég mæli ekki með þessari fyrir þá sem hafa aldrei lesið neitt eftir Didion. Til að fá rétta mynd af ritsmíðum hennar, veljið frekar The White Album, Slouching Towards Bethlehem eða The Year of Magical Thinking. Sem aðdáandi Didion kremur það næstum hjartað að segja að mér finnst sem útgáfan hafi verið leið til að græða á frægð hennar, að nýja bók hafi vantað sama ár og heimildarmyndin var sýnd, Joan Didion: The Center Will Not Hold (2017). Myndin er eftir leikarann Griffin Dunne sem er bróðursonur Johns Gregory Dunne heitins, eiginmanns Didion. Rithöfundar þurfa lifibrauð eins og aðrir en ég held að margir sem keyptu bókina hafi búist við einhverju efnismeira.

· Autumn eftir Ali Smith. Hér höfum við fallegan prósa. Þetta er ein af þessum hugleiðandi skáldsögum án sérstakrar fléttu. Hún fjallar um tengslin á milli Elisabethar og Daniels, vináttu sem byrjar þegar hún sem lítil stelpa tekur viðtal við hann, þá eldri mann og nágranna, vegna skólaverkefnis. Því miður hefur þessi skáldsaga verið tengd við Brexit; vísað er í hana sem fyrstu eftir-Brexit skáldsöguna og fólk virðist halda að hún sé pólitísk. Það er hún ekki. Niðurstaða þjóðaratkvæðagreiðslunnar er í bakgrunni en rekur söguna á engan hátt áfram, sem er full af lífi og list.

· Hitch-22: A Memoir eftir Christopher Hitchens. Með fullri virðingu fyrir minningu Hitchens þá verð ég að segja að þessi bók gerði mig afhuga öllum skrifum hans. Ég man að ég stóð með safn af gömlum greinum eftir hann í höndunum í Waterstones þegar ég spottaði ævisöguna, sem hafði alveg farið fram hjá mér, og var svo viss um að þetta yrði góður lestur. Það eina sem stóð upp úr var saga móður hans - hann kallar hana Yvonne, ekki mömmu - sem leyndi því að hún væri Gyðingur (hann var á fimmtugsaldri þegar hann heyrði sannleikann). Það er varla nokkuð í bókinni um konu hans og börn, sem myndar gjá í frásögnina og virkar sjálfhverft. Augljóslega er bókin stútfull af pólitík, og sögum af fólki sem kannski fáir hafa heyrt um en fær svo mikið pláss. Stundum þegar Hitchens æsti sig yfir fólki sem hann var ósammála þá allt að því ranghvolfdi ég augunum. Hann var greinilega ekki Bill Clinton aðdáandi og þegar lesandanum er það fullkomlega ljóst hversu mikið honum er í nöp við hann þá notar Hitchens hvert tækifæri til að koma því að, sem virkar barnalegt. Í sannleika sagt hugsaði ég oft um að hætta lestrinum en las áfram til að geta alla vega sagt skoðun mína. Þegar hann lýsti því að gerast bandarískur ríkisborgari og lýsti yfir stuðningi við stjórn Bush og Íraksstríðið þá hafði hann alveg tapað mér. Hitchens lifði greinilega merkilegu lífi sem leiddi hann víða um heim en að mínu mati var hann bara ekki rétti maðurinn til að skrifa þá sögu. Og í ljósi stöðu hans þá grunar mig að annað hvort hafi enginn ritstýrt bókinni eða ekki haft þor til að benda á galla hennar fyrir útgáfu. Hvernig þessi bók náði 5. sæti á listanum „50 bestu æviminningar síðustu 50 ára“ sem gagnrýnendur NYT settu saman er mér óskiljanlegt. (Ef þið hafið áhuga á ritdómi sem snýst um pólitíkina þá mæli ég með þeim sem David Runciman skrifaði fyrir London Review of Books). 

· Against Interpretation and Other Essays eftir Susan Sontag. Ég var ekki viss hvort ég ætti að segja eitthvað um þessa klassík, en þar sem hún bauð upp á tilvísun í lokin sem á vel við lét ég vaða. Þessar ritgerðir voru skrifaðar á sjöunda áratugnum, á milli 1961 og 1965, og margar þeirra eru úr takt við okkar tíma. Ég get ekki sagt að ég mæli með þessari bók nema þá kannski fyrir stúdenta og aðdáendur Sontag. Ég hef einungis lesið fyrsta hlutann aftur, fyrstu 36 síðurnar sem samanstanda af ritgerðunum „Against Interpretation“ og „On Style“. Í þeirri fyrri bendir hún á: „Það sem er mikilvægt núna er að endurheimta skynfæri okkar. Við þurfum að læra að sjá meira, heyra meira og finna meira.“

[Sjá sér færslur fyrir tvær bækur á listanum: Stay with Me eftir Ayobami Adebayo, Travels in a Dervish Cloak eftir Isambard Wilkinson.]

mynd mín, birtist á Instagram 10/09/2017



Engin ummæli:

Skrifa ummæli

Ummæli birtast á blogginu eftir samþykkt. Ummæli með sölutenglum eru tilkynnt og síðan er þeim eytt.